Aktualności

Sygn. akt VIII Kz  /17
P O S T A N O W I E N I E

                                         Dnia  lutego 2017 r.
Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
            Przewodniczący - Sędzia SO M
            Protokolant – Ba

przy udziale Prokuratora E
po rozpoznaniu w dniu   lutego 2017 r.
w sprawie AAa Xxxego
zażalenia obrońcy
na postanowienie Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 31 stycznia 2017 r. w sprawie sygn. akt VII K /15
w przedmiocie zwrotu poniesionych kosztów z tytułu ustanowienia jednego obrońcy z wyboru
na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k.


postanawia:
zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz AAa Xxxego kwotę 2920 (dwa tysiące dziewięćset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu poniesionych kosztów ustanowienia jednego obrońcy z wyboru.
Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z dnia  stycznia 2017 r. Sąd Rejonowy w Białymstoku na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. zasądził od Skarbu Państwa na rzecz AAa Xxxego kwotę 2 000 zł tytułem zwrotu kosztów obrony poniesionych w sprawie sygn. akt VII K /15. W pozostałym zakresie nie uwzględnił wniosku.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł obrońca AAa Xxxego. Skarżąc je w całości postanowieniu zarzucił:

-    obrazę art. 31 ust. 3 Konstytucji RP w zw. z art. 178 ust. 1 Konstytucji RP wobec ich pominięcia przy orzekaniu i uznaniu, że bez aktu prawnego o randze ustawy ograniczającego prawo podmiotowe wnioskodawcy do żądania pokrycia poniesionych kosztów obrony sąd ma prawo ingerować w wysokość poniesionych kosztów miarkując ich wysokość na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r., z którego to aktu prawo do miarkowania sąd wywodzi z obrazą wskazanych przepisów Konstytucji RP;

-    naruszenie przepisów postępowania o charakterze materialnym art. 632 § 2 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku o zwrot wydatkowanej na obronę kwoty ponad 2 000 złotych, co powoduje obciążenie w pozostałym zakresie uniewinnionego AAa Xxxego kosztami obrony mimo, że zgodnie z tą zasadą osoba uniewinniona nie ponosi kosztów postępowania.
-    
W oparciu o powyższy zarzut obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez:
1.    Zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz AAa Xxxego całej poniesionej kwoty 3 200 złotych tytułem kosztów obrony z wyboru.
2.     Zasądzenie od Skarbu Państwa  kosztów zastępstwa procesowego  za postępowanie zażaleniowe w kwocie 210 złotych zgodnie z § 18 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r.

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie.

Analizując zaskarżone postanowienie w świetle argumentów zawartych w zażaleniu Sąd Okręgowy uznał, że istnieją podstawy do jego częściowej modyfikacji. Rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego budzi bowiem pewne wątpliwości tak co do sposobu ustalenia kwoty należnej AAowi Chomiczewskkiemu z tytułu wydatków poniesionych w związku z ustanowieniem obrońcy w sprawie, jak i jej wysokości.

 Bezspornym jest, iż wobec wydania w niniejszej sprawie prawomocnego wyroku uniewinniającego w świetle art.  632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 616 § 1 pkt 2  k.p.k. oskarżonemu przysługuje zwrot od Skarbu Państwa poniesionych przez niego kosztów obrony. W sprawie niniejszej z pewnością mają zastosowanie przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t.), zwanego dalej rozporządzeniem, co wynika z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800), które weszło w życie dnia 1 stycznia 2016 roku (akt oskarżenia wpłynął do Sądu w dniu 17.11.2015 roku, a zgodnie z tym przepisem do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji).

Wbrew twierdzeniu obrońcy, przy braku udokumentowania poniesionych przez stronę wydatków, zastosowanie mają przepisy rozporządzenia wydanego na podstawie delegacji ustawowej, a mianowicie na podstawie art. 16 ust. 2 i 3 i art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze i nie może być mowy o naruszeniu wskazanych w zażaleniu przepisów Konstytucji RP.

Rację ma skarżąca, że wobec udokumentowania wydatków Sąd winien rozważać ich wysokość w kontekście brzmienia § 2 ust. 2 rozporządzenia, który stanowi, że podstawę zasądzenia opłaty stanowią stawki minimalne, jednakże opłata nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna. Podzielić tu należy pogląd wyrażony w postanowieniu Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 2 marca 2011 roku w sprawie II AKz 46/11, przytoczony w uzasadnieniu wniesionego zażalenia, że Sąd rozstrzygając o kosztach procesu poniesionych przez oskarżonego z tytułu ustanowionego przez niego obrońcy z wyboru, nie jest upoważniony do weryfikowania opłaty określonej w umowie zawartej między adwokatem, a klientem, tylko gdy ustalone wydatki rzeczywiście zostały poniesione oraz jeżeli mieszczą się one w granicach przewidzianych w stawkach dla takich wydatków, a więc stawką minimalną, a maksymalną, określoną przepisami rozporządzenia (k. 117). Uznając to stanowisko nie można jednocześnie podzielić poglądu, że Sąd nie ma żadnego prawa do weryfikowania wysokości opłaty ustalonej pomiędzy obrońcą, a klientem, bowiem ma tego rodzaju prawo w wypadku przekroczenia sześciokrotności stawek minimalnych. Rozstrzygając w przedmiocie wniosku Sąd winien więc badać czy żądana kwota nie przekracza wspomnianej wyżej sześciokrotności stawki minimalnej, jak też czy jest odpowiednia do nakładu pracy obrońcy i charakteru sprawy.

W realiach niniejszej sprawy koszty oskarżonego poniesione w związku z ustanowieniem jednego obrońcy nie przekraczają sześciokrotności stawek minimalnych. Z pewnością jednak w sprawie przedmiotowej sześciokrotność stawki minimalnej została błędnie wyliczona przez Sąd (7128 zł), co zauważa skarżąca, ale też i błędnie została wyliczona przez obrońcę (9012 zł). Otóż sześciokrotność stawki minimalnej w tej sprawie to kwota 5112 (pięć tysięcy sto dwanaście) złotych. Na tę kwotę składają się: stawka minimalna w sprawie objętej dochodzeniem 180 zł - § 14 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, stawka za obronę przed sądem rejonowym w postępowaniu zwyczajnym 420 zł - § 14 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia i podwyższenie stawki minimalnej o 20% w sprawach, w których rozprawa trwa dłużej niż jeden dzień za każdy następny dzień - § 16 rozporządzenia. W tym wypadku rzeczywiście były łącznie cztery terminy rozpraw, ale za pierwszy termin przyznaje się stawkę minimalną 420 zł, a podwyższa się ją za każdy następny dzień o 20%, a więc tylko za trzy, a nie cztery dni, jak chce obrońca o 84 zł za każdy dzień, to łącznie o 252 zł. Mamy zatem sumę 852 zł, którą mnożymy przez 6, co daje nam wynik podany wyżej, a więc kwotę 5112 zł.

  Tu warto wskazać, że wniosek obrońcy z karty 104 nie obejmuje żądania zwrotu wynagrodzenia poniesionego przez oskarżonego z tytułu ustanowienia obrońcy za postępowanie odwoławcze. Sąd Rejonowy zatem z niezrozumiałych powodów uwzględnia stawkę minimalną za postępowanie przed Sądem odwoławczym w kwocie 420 złotych. Orzeczenie o kosztach za postępowanie odwoławcze zapadło w wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 12 grudnia 2016 roku, w sprawie VIII Ka 692/16 (k. 87) i jest prawomocne z dniem 21 grudnia 2016 roku.    
                                    W świetle powyższego nie budzi wątpliwości, iż kwota zwrotu poniesionych przez oskarżonego kosztów z tytułu ustanowienia obrońcy z wyboru, której domaga się skarżąca – 3200 złotych - jest niższa od sześciokrotności stawek minimalnych. Ta kwota przy uwzględnieniu wskazanych we wniosku z k. 104 opłat powinna wynosić 2 900 złotych, bowiem o 20% należy podwyższyć podaną stawkę 1500 złotych za trzy, a nie cztery terminy.

Jednakże wrócić należy do powołanego wyżej postanowienia Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, które wskazuje, że zwrotowi podlegają koszty rzeczywiście poniesione przez oskarżonego. Z przedłożonych rachunków (k. 108) wynika, że AA Xxx poniósł koszty w wysokości 2920 złotych. Akta sprawy wskazują, że obrońca reprezentował oskarżonego począwszy od postępowania przygotowawczego. Nakład pracy, stopień skomplikowania sprawy czy czas jej trwania przed Sądem I instancji i przyczynienie się do rozstrzygnięcia sprawy pozwalają na przyjęcie, że udokumentowane  wydatki są wydatkami adekwatnymi.         
    
Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że z całą pewnością były podstawy do uwzględnienia stanowiska skarżącego w oparciu o udokumentowane wydatki poniesione przez AAa Xxxego. Sąd nie podziela przy tym wniosku o zasądzenie od Skarbu Państwa na jego rzecz kwoty 210 złotych za postępowanie związane z wniesionym zażaleniem w oparciu o § 18 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800). Koszty obrońcy za sporządzenie środka odwoławczego objęte są kosztami należnymi za postępowanie przed Sądem I instancji, natomiast w żaden sposób nie zostało udokumentowane, że AA Xxx rzeczywiście poniósł koszty w związku z przedmiotowym postępowaniem przed Sądem Okręgowym jako drugą instancją.

Reasumując Sąd Okręgowy orzekł jak na wstępie.

 
SSO M




zwrot kosztów obrońcy po uniewinnieniu w sprawie karnej

odwołanie od postanowienia o kosztach obrony

koszt prowadzenia sprawy karnej Adwokat Białystok

cennik usług adwokackich w sprawach karnych

prowadzenie spraw karnych adwokat Białystok