Aktualności

 
Sygn. akt II Co /16
                                                          
POSTANOWIENIE     
                                                                              
Dnia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Białymstoku II Wydział Cywilny Sekcja Egzekucyjna
w składzie następującym:

Przewodniczący:     SSR K

po rozpoznaniu w dniu 5 stycznia 2017 roku w Białymstoku
na posiedzeniu niejawnym
sprawy egzekucyjnej z wniosku wierzyciela PP Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w Warszawie
przeciwko dłużnikom XX Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji                        z siedzibą w Białymstoku, Markowi SS i AAowi WW
na skutek skargi dłużnika AAa WWa na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu DDa BBiego dokonaną dnia 24 października 2016 roku w postaci postanowienia w przedmiocie ustalenia opłaty                         za odnalezienie majątku dłużnika w postępowaniu egzekucyjnym  o sygn. Km /12

postanowił:

1.    Zmienić zaskarżone postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu DDa BBiego z dnia 24 października 2016 roku w sprawie Km xxx/12, w ten sposób, że uchylić rozstrzygnięcie w zakresie naliczonego podatku VAT  w kwocie 413,64 zł i ustalić, że opłata wyniosła 1.798,41 zł.
2.    Oddalić skargę w pozostałym zakresie.
3.    Oddalić wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego. 



 
UZASADNIENIE

    Dnia 26 października 2012 roku wierzyciel złożył wniosek egzekucyjny, żądając wyegzekwowania od XX Sp. z o.o. w likwidacji z siedzibą w Białymstoku, Marka SSa i AAa WWa kwoty 7.399,18 zł tytułem kwoty głównej oraz odsetek i kosztów procesu. Egzekucję skierował do: rachunków bankowych dłużników – wnosząc o ich sprawdzenie w systemie OGNIVO, z wynagrodzeń dłużników, wierzytelności, ruchomości,                   a w przypadku pobierania przez nich zasiłków dla bezrobotnych, emerytury lub renty o ich zajęcie. Na zasadzie art. 7971 k.p.c. zażądał poszukiwania majątku dłużników. 

Postanowieniem z dnia 24 października 2016 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu DD BBi w postępowaniu egzekucyjnym sygn. Km xxx/12 ustalił opłatę za odnalezienie majątku dłużnika na kwotę 1.798,41 zł i doliczył do niej podatek VAT w kwocie 413,64 zł.

    Skargę na powyższą czynność złożył dłużnik AA WW podnosząc, że wierzyciel skierował egzekucję m.in. do świadczenia emerytalnego dłużnika, a numer rachunku bankowego został wskazany przez samego dłużnika. Zajęcie świadczenia emerytalnego stanowiło czynność rutynową. Naliczenie przez komornika opłaty za odnalezienie majątku dłużnika było bezpodstawne. Nieuzasadnione było także naliczenie podatku VAT.

    W uzasadnieniu zaskarżonej czynności Komornik  Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu B BBi wskazał, że wierzyciel skierował egzekucję do majątku dłużnika, ale nie wskazał dokładnych danych o zatrudnieniu, wierzytelnościach, czy rachunkach bankowych. Wierzyciel zlecił Komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika za wynagrodzeniem – które uiścił. Komornik wskazał, że skierował zapytanie do ZUS, Centralnej Ewidencji Pojazdów oraz do systemu Ognivo o rachunki bankowe dłużnika. W odpowiedzi na zapytania ZUS poinformował, że dłużnik zatrudniony jest w firmie  E J Ż w Białymstoku oraz zawarł umowę cywilnoprawną                        firmą z U W-P. Ustalono także, że dłużnikowi przysługuje świadczenie rentowo-emerytalne z ZUS – zajęcia tego składnika majątku dłużnika nie żądała żadna strona. Komornik dokonał skutecznego zajęcia odnalezionego majątku. Dalej Komornik wyjaśnił, że przedmiotowe postępowanie egzekucyjne toczy się od roku 2012. Dłużnik nie wykazał natomiast należytej staranności i nie wskazał posiadanego majątku pozwalającego na zaspokojenie wierzyciela – w tym , że nabył prawo do świadczenia rentowo-emerytalnego. W ocenie Komornika sąd cywilny nie posiada kognicji do rozstrzygania o obowiązku podatkowym – zobowiązanie podatkowe nie jest bowiem zobowiązaniem cywilnoprawnym – w zakresie skargi na naliczenie podatku VAT                            od ustalonej opłaty egzekucyjnej.         


Sąd zważył, co następuje

Skarga na czynność komornika w postaci postanowienia o ustaleniu opłaty                            za odnalezienie majątku okazała się niezasadna. 

Opłatę stałą w wysokości 2% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego komornik pobiera od wierzyciela w przypadku otrzymania zlecenia poszukiwania majątku dłużnika                   w trybie art. 8012 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego.                     W razie nieuiszczenia opłaty w terminie 7 dni od otrzymania wezwania komornik zwraca wniosek zawierający zlecenie. W razie odnalezienia majątku dłużnika w trybie określonym w ust. 1 komornik pobiera opłatę stałą w wysokości 5% szacunkowej wartości tego majątku, nie więcej jednak niż 100% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Opłata ta ulega zmniejszeniu o kwotę opłaty pobranej na podstawie ust. 1. Przepis art. 49 ust. 3 stosuje się odpowiednio (art. 53a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji  - t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1138).

Zgodnie z art. 7971 k.p.c. wierzyciel może zlecić komornikowi poszukiwanie za wynagrodzeniem majątku dłużnika – we wniosku egzekucyjnym wierzyciel zawarł taki wniosek w trybie art. 7971 k.p.c., a wynagrodzenie ustalone na zasadzie art. 53a ust. 1 u.k.s.e. uiścił. Podkreślenia wymaga, że dysponentem postępowania egzekucyjnego jest wierzyciel, co oznacza, że komornik dokonuje czynności przez niego zawnioskowanych.

Dłużnik nie wskazał Komornikowi majątku pozwalającego na zaspokojenie wierzyciela. Co prawda pismem z dnia 28 stycznia 2013 roku, w odpowiedzi na wezwanie Komornika do złożenia wyjaśnień (art. 801 k.p.c.), dłużnik wskazał miejsce pracy – E J Ż w Białymstoku oraz rachunek bankowy w PKO BP (k. 82 akt egzekucyjnych), to jednak z informacji PKO wynikało, że na rachunku bankowym dłużnika brak jest środków podlegających zajęciu;  natomiast z informacji E, że wysokość wynagrodzenia dłużnika nie pozwala na zajęcie komornicze (k. 88 akt egzekucyjnych).

Komornik działając na zlecenie wierzyciela odnalazł inne jeszcze składniki majątku dłużnika, tj. wierzytelność z tytułu umowy zlecenia wykonywanego na rzecz firmy uWH w Białymstoku (k. 49, 92 i 107 akt egzekucyjnych) i wierzytelność o świadczenie emerytalne (k. 117 i 122 akt egzekucyjnych). Na podstawie systemu OGNIVO Komornik ustalił, że dłużnik posiada także inny rachunek bankowy – w Banku BPH S.A. – jednak również na tym rachunku brak było środków (k. 124 i 133 akt egzekucyjnych). 

Skarżący podniósł, że wierzytelność o świadczenia emerytalne nie stanowi majątku odnalezionego przez Komornika, bowiem ten sposób egzekucji wskazał wierzyciel. Podkreślenia jednak wymaga, że we wniosku egzekucyjnym wierzyciel skierował egzekucję do emerytury dłużników, zaznaczając – w przypadku pobierania. Tego składnika majątku dłużnik nie wskazał w oświadczeniu złożonym w trybie art. 801 k.p.c. i jak wynika z ww. treści wniosku egzekucyjnego okoliczność pobierania emerytury przez skarżącego nie była znana wierzycielowi. Zgodzić się zatem należy ze stanowiskiem Komornika, że dopiero jego działania pozwoliły na ujawnienie istnienia tejże wierzytelności, pozwalającej na realne zaspokojenie wierzyciela. 

Ze zgromadzonych w aktach postępowania egzekucyjnego dokumentów wynika również, że dłużnik świadczy usługi na rzecz firmy UWP w Białymstoku – w sposób stały, periodyczny. Wypłata wynagrodzenia następuje do rąk dłużnika pomimo, że posiada on rachunek bankowy. To źródło dochodu nie zostało wskazane we wniosku egzekucyjnym, jak również nie zostało ujawnione Komornikowi przez dłużnika w trybie art. 801 k.p.c.

W swoim oświadczeniu dłużnik wskazał Komornikowi jedynie majątek, który nie stanowił realnej możliwości zaspokojenia wierzytelności. Przyjąć zatem należało, że ukrywa on swój majątek przed wierzycielem i  organem egzekucyjnym. Dopiero czynności podjęte przez Komornika pozwoliły na ujawnienie faktycznych źródeł dochodu dłużnika, których zajęcie stanowi realną możliwość zaspokojenia.

Art. 53a ust. 2 u.k.s.e. nie precyzuje sposobu wyliczenia wysokości opłaty. Mając                      na uwadze, że odnalezione przez Komornika źródła dochodu dłużnika – tj. wierzytelności              o zapłatę wynagrodzenia z tytułu wykonywania umów cywilnoprawnych na rzecz firmy UWH w Białymstoku oraz wierzytelności                     o świadczenia emerytalne – mają charakter świadczeń okresowych, Sąd uznał wyliczenie Komornika za prawidłowe, w świetle unormowania z art. 53a ust. 2 u.k.s.e.

Skargę w zakresie ustalenia opłaty za odnalezienie majątku należało zatem oddalić jako nieuzasadnioną, o czym orzeczono na podstawie art. 767 k.p.c. i powołanych powyżej przepisów – pkt.2 sentencji.


Natomiast odnośnie obciążenia dłużnika dodatkowo podatkiem VAT od ustalonej opłaty egzekucyjnej, to Sąd procedujący w niniejszej sprawie podziela stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7 lipca 2016 roku wydanej w sprawie o sygn. akt III CZP 34/16, w której  wskazano, że „…komornik sądowy, określając wysokość kosztów postępowania egzekucyjnego, nie może podwyższać opłaty egzekucyjnej, ustalonej                             na podstawie art. 49 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych              i egzekucji o stawkę podatku od towarów i usług.” Wynika z tego jednoznacznie, że kwota podatku VAT w stawce 23% mieści się w kwocie ustalonej opłaty egzekucyjnej. Stanowisko takie, w ślad za tezą ww. uchwały, zostało wyrażone również przez Sąd Okręgowy                            w Białymstoku w sprawie m. in. o sygn. akt II Cz 457/16.

Mając powyższe na względzie i w pełni aprobując ww. stanowisko,  należało zmienić zaskarżone postanowienie i uchylić rozstrzygnięcie Komornika w zakresie doliczenia podatku VAT  do ustalonej opłaty, o czym rozstrzygnięto w pkt. 1 sentencji.

    Z ostrożności procesowej dłużnik wniósł o zmianę skarżonego postanowienia                                 i obciążenie ustaloną opłatą wierzyciela.

W świetle obowiązujących przepisów prawa i ich wykładni obciążenia dłużnika opłatą  ustaloną w trybie art. 53a ust. 2 u.k.s.e. nie można było  uznać za nieprawidłowe.

Doktryna i judykatura dopuszcza obciążenie tą opłatą zarówno wierzyciela jak                           i dłużnika. W zakresie obciążenia opłatą za odnaleziony majątek dłużnika w literaturze pojawiają się dwa stanowiska. W myśl pierwszego z nich, druga część opłaty podlega pobraniu od wierzyciela, a następnie, według zasad ogólnych określonych w art. 770 k.p.c., podlega ściągnięciu od dłużnika wraz z egzekwowanym świadczeniem, jako koszt niezbędny do celowego przeprowadzenia egzekucji. Drugie stanowisko zakłada, że opłata ta ściągana jest przez komornika bezpośrednio od dłużnika. Zwolennicy tego stanowiska wskazują, że                w oparciu o art. 53a ust. 2 w zw. z art. 49 ust. 3 KomSEgzU komornik wydaje postanowienie o ustaleniu opłaty stałej za odnalezienie majątku dłużnika oraz wzywa go do jej uiszczenia                       w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia. O kosztach tych orzeka komornik                                na podstawie art. 770 zd. 3 k.p.c. (Durda, Komentarz do art. 53a ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, Legalis 2016).

Wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego okazał się  nieuzasadniony.

Dłużnik wniósł o zabezpieczenie roszczenia poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego. W ocenie Sądu w sprawie niniejszej nie wystąpiła jednak przesłanka uzasadniająca zawieszenie postępowania egzekucyjnego w oparciu o art. 821 k.p.c. Orzeczenie o zawieszeniu postępowania na podstawie art. 821 k.p.c. ma zawsze charakter zabezpieczający – a więc do czasu rozpoznania skargi na czynności komornika. W niniejszej sprawie wniosek ten stał się bezprzedmiotowy wobec oddalenia w przeważającej części skargi dłużnika. Odpadła więc podstawa zastosowania art. 821 § 1 k.p.c.

W literaturze podnosi się przy tym, że z treści § 3 art. 821 k.p.c. wynika, że zawieszenie postępowania może być uzasadnione szkodą, jaka na skutek prowadzenia dalszego postępowania może wyniknąć dla dłużnika, a zatem na postawie art. 821 k.p.c. sąd rozpoznający zażalenie lub skargę na czynności komornika może zawiesić postępowanie egzekucyjne w całości lub w części na wniosek, w którym wnioskodawca wykaże prawdopodobieństwo powstania takiej szkody.

Uwzględniając powyższe oraz fakt, że skarga została oddalona, należy dojść                         do wniosku, że nie zachodzi jakiekolwiek prawdopodobieństwo powstania szkody, w związku z czym wniosek dłużnika podlega oddaleniu.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie wyżej powołanych wyżej przepisów orzekł, jak w punkcie 3 sentencji.











Sygn. akt II Co /16

Zarządzenie

1.    Odnotować i zakreślić sprawę w rep. Co.
2.    Odpis postanowienia doręczyć pełnomocnikowi dłużnika AAa WWa – adw. S(bez pouczenia),
3.    Odpis postanowienia wraz z odpisem skargi doręczyć pełnomocnikowi wierzyciela – r.pr. Ł. ( bez pouczenia),
4.   Odpis postanowienia doręczyć pozostałym dłużnikom ze sprawy Km xxx/12 (poza G. WWem) wraz z odpisem skargi i pouczeniem o sposobie i terminie wniesienia zażalenia (7 dni),
5. Odpis postanowienia przesłać Komornikowi Sądowemu DDowi BBiemu do wiadomości,
6.  Po uprawomocnieniu postanowienia zwrócić komornikowi akta egzekucyjne Km xxx/12 i wraz  z nimi przesłać odpis prawomocnego postanowienia.